- ابن طولون (اِ نُ)
امیر ابوالعباس احمد بن طولون. اولین کس از سلسلۀ بنی طولون که تا 292 ه. ق. به مصر پادشاهی داشته اند. طولون پدر احمد، مملوک نوح بن اسد سامانی عامل بخارا بود و او طولون را بمأمون خلیفه بخشید. مولد احمد سامرا به سال 320 و از دست معتز عباسی ولایت مصر یافت و در رمضان 254 وارد آن کشور شد. در جنگ عباسیان با صاحب الزنج ابن طولون بر شام و ثغور آن نیز مسلط گشت. ذکاء و شجاعت و سخاء او معروف است. او جزئیات امور به تن خویش رسیدگی میکرد و با اینهمه مردی سفاک بود چنانکه گویند هجده هزار تن در حبس او بمردند و یا کشته شدند. جامع معروف به جامع طولون در مصر او کرد و صد و بیست هزار دینار صرف بناء آن شد